Οδηγίες και επεξηγήσεις- με πίνακες και παραδείγματα- για το νέο συνταξιοδοτικό καθεστώς των εργαζομένων σε ΔΕΚΟ και τράπεζες (Ειδικά Ταμεία) περιέχονται σε εγκύκλιο που εξέδωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης.
Στην εγκύκλιο αποσαφηνίζονται οι γκρίζες ζώνες του νέου Ασφαλιστικού ύστερα και από τα ερωτήματα που τέθηκαν από τα ασφαλιστικά ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών. Ετσι:
1 Για τους ασφαλισμένους πριν από 1/1/1983 που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010 ισχύουν τα ακόλουθα:
Συνταξιοδοτικά δικαιώματα που θεμελιώθηκαν μέχρι 31/12/2010 από ασφαλισμένους των πρώην Ειδικών Ταμείων που έχουν ενταχθεί στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ δεν θίγονται από την παραμονή στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και συνταξιοδοτικές μεταβολές που επιφέρει ο νόμος αυτός δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξής τους. Οπου προβλέπεται θεμελίωση δικαιώματος με ασφάλιση μεγαλύτερη των 25 ετών, το δικαίωμα θεμελιώνεται με τη συμπλήρωση της 25ετίας. Οπως σημειώνεται στην εγκύκλιο, η συντριπτική πλειοψηφία των ασφαλισμένων αυτής της κατηγορίας στα (πρώην) Ειδικά Ταμεία έχουν συμπληρώσει μέχρι 31/12/2010 τα απαιτούμενα για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος 25 έτη ασφάλισης και, επομένως, δεν θίγονται από τον νέο νόμο, ούτε ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης.
2 Ασφαλισμένοι από 1/1/1983 μέχρι 31/12/1992:
Οι ασφαλισμένοι των Ειδικών Ταμείων που υπήχθησαν από 1/1/1983 έως 31/12/1992 στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του 58ου έτους της ηλικίας τους. Με τον νέο νόμο αυξάνεται από 1/1/2011 ο απαιτούμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης των ασφαλισμένων αυτών κατά 1 έτος και μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Επιπλέον, αυξάνεται σταδιακά από 1/1/2012 και το όριο ηλικίας μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού έτους. Από τον συνδυασμό των διατάξεων
αυτών προκύπτει για την κατηγορία αυτή των ασφαλισμένων θεμελίωση δικαιώματος μέχρι 31/12/2010 μόνο εάν πληρούνται και το όριο ηλικίας (58ο) και ο χρόνος ασφάλισης (35 έτη). Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 35 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων αλλά ορίστηκε πολύ αργότερα, δηλαδή, από τη θέσπιση της αναστολής. Στην περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές μέχρι 31/12/2010, οι ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής επιβαρύνονται με τη σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή ισχύει και η δυνατότητα αναγνώρισης των χρόνων υπηρεσίας.
Για τους ασφαλισμένους των Ειδικών Ταμείων που συμπληρώνουν το 65ο έτος της ηλικίας τους οι άνδρες και το 60ό οι γυναίκες, ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ορίζεται σε 15 έτη ασφάλισης. Οπως προκύπτει από τη διάταξη αυτή, για να υπάρχει θεμελιωμένο δικαίωμα πλήρους σύνταξης μέχρι 31/12/2010, οι ασφαλισμένοι αυτοί θα πρέπει μέχρι αυτή την ημερομηνία να πληρούν αθροιστικά τόσο τον χρόνο ασφάλισης όσο και την ηλικία. Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 15 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων αλλά ορίστηκε πολύ αργότερα.
Ειδικά για τις γυναίκες ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας προβλέπεται σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας από το 60ό στο 65ο έτος.
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΘΕΜΕΛΙΩΘΗΚΑΝ
μέχρι τις 31/12/2010 από ασφαλισμένους των πρώην Ειδικών Ταμείων δεν θίγονται από την παραμονή στην υπηρεσία
1.Ασφαλισμένοι πριν από 1/1/1983
Α. Ασφαλισμένοι που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010 Οι διατάξεις του νέου νόμου δεν θίγουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων της κατηγορίας αυτής, όπως ισχύουν με τις γενικές διατάξεις νόμων. Επιπλέον, συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται μέχρι 31.12.2010 από ασφαλισμένους των πρώην Ειδικών Ταμείων που έχουν ενταχθεί στο ΙΚΑΕΤΑΜ δεν θίγονται από την παραμονή στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και συνταξιοδοτικές μεταβολές που επιφέρει ο νόμος αυτός δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξής τους.
Μάλιστα, όπου προβλέπεται θεμελίωση δικαιώματος με ασφάλιση μεγαλύτερη των 25 ετών, το δικαίωμα θεμελιώνεται με τη συμπλήρωση της 25ετίας. Ετσι η συντριπτική πλειοψηφία των ασφαλισμένων αυτής της κατηγορίας στα (πρώην) Ειδικά Ταμεία έχουν συμπληρώσει ή συμπληρώνουν μέχρι 31/12/2010 τα απαιτούμενα για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος 25 έτη ασφάλισης και, επομένως, δεν θίγονται από τον νέο νόμο ούτε ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης
Παραδείγματα:
1. Ανδρας ασφαλισμένος στο ΤΑΠΟΤΕ το 1980, με 30 έτη ασφάλισης και ηλικία 55 ετών την 31/12/2010 έχει ήδη θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και θα μπορεί να λάβει την πλήρη σύνταξή του είτε με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης (ΑΟΗ), είτε εφόσον σταματήσει σήμερα την εργασία του, όταν συμπληρώσει το 65ο έτος. Εχει επίσης τη δυνατότητα να λάβει σύνταξη μειωμένη στο 60ό.
2. Ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΑΤΕ το 1982, με 28 έτη ασφάλισης και ηλικία 58 ετών την 31/12/2010 έχει ήδη θεμελιώσει πλήρες συνταξιοδοτικό δικαίωμα και θα μπορεί να λάβει την σύνταξή τής είτε με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης (ΑΟΗ), είτε εφόσον σταματήσει σήμερα την εργασία της, όταν συμπληρώσει το 60ό έτος (πλήρης σύνταξη). Εχει επίσης τη δυνατότητα να λάβει άμεσα σύνταξη μειωμένη, αφού είναι ήδη 58 ετών (η μείωση στην περίπτωση αυτή είναι 1/200 για κάθε μήνα που λείπει μέχρι τη συμπλήρωση του προβλεπόμενου για πλήρη συνταξιοδότηση ορίου ηλικίας (στην περίπτωση αυτή, το 60ό έτος).
3. Ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΑΤΕ το 1982, έχουσα 25 έτη ασφάλισης, ηλικίας 54 ετών την 31/12/2010 έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και θα μπορεί να λάβει τη σύνταξή της είτε με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης (ΑΟΗ), είτε όταν συμπληρώσει το 56ο έτος (μειωμένη).
Οι αναγνωριζόμενοι χρόνοι αφορούν τους ασφαλισμένους που συγκεντρώνουν αθροιστικά τις εξής προϋποθέσεις:
●θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα κατ΄ αποκλειστικότητα από 1.1.2011 και εφεξής, και ●έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες ή 12 έτη ασφάλισης.
Ετσι οι διατάξεις του νέου νόμου δεν περιλαμβάνουν τους ασφαλισμένους των Ειδικών Ταμείων πριν από την 1/1/1983, οι οποίοι μέχρι 31/12/2010 θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις ισχύουσες γι΄ αυτήν την κατηγορία ασφαλισμένων διατάξεις. Αντιθέτως, ισχύει ο ν. 2084/1992.
Β.Ασφαλισμένοι πριν από 1/1/1983 που δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010 Στην κατηγορία αυτή υπάγονται οριακές περιπτώσεις ασφαλισμένων πριν από την 1.1.1993 που για διάφορους λόγους (π.χ. διακοπή εργασίας, μη συνεχής ασφαλιστικός βίος) δεν θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι 31.12.2010 με τις προϊσχύουσες του νέου νόμου.
Οι αναγνωριζόμενοι χρόνοι: αφορούν τους ασφαλισμένους που συγκεντρώνουν αθροιστικά τις εξής προϋποθέσεις:
α) θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα κατ΄ αποκλειστικότητα από 1.1.2011 και εφεξής, και β) έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες ή 12 έτη ασφάλισης.
Παραδείγματα:
1. Ανδρας ασφαλισμένος από την 1/1/1982 στο ΤΑΠ-ΟΤΕ, ο οποίος μέχρι 31/12/2010 δεν θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με καμία από τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των ανδρών ασφαλισμένων μέχρι 31.12.1982, έχοντας συνολικό χρόνο ασφάλισης 20 έτη θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης είτε με 35 έτη ασφάλισης ΑΟΗ (η διάταξη αυτή, ως ελέχθη ανωτέρω, δεν θίγεται με τον νέο νόμο) είτε με τη συμπλήρωση του 65ου έτους.
2. Ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ πριν από την 1/1/1983, έχουσα 22 έτη ασφάλισης, ηλικίας 55 ετών την 31.12.2010 που δεν έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι τότε, θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης κατά το έτος συμπλήρωσης του 65ου έτους της ηλικίας της (αφού συμπληρώνει το 60ό το 2015) και μειωμένης σύνταξης με τη συμπλήρωση των 25 ετών ασφάλισης (είτε το 2013 κατά το οποίο θα είναι ήδη 58 ετών, είτε το 2011 κατόπιν αναγνώρισης τριών πλασματικών ετών).
Οι ανωτέρω ασφαλισμένοι δύνανται να αναγνωρίσουν χρόνο ασφάλισης της παρ. 18 του ν. 3863/2010 είτε για θεμελίωση είτε για προσαύξηση.
2.Ασφαλισμένοι από 1/1/1983 μέχρι 31/12/1992
Α. Οι ασφαλισμένοι των Ειδικών Ταμείων που υπήχθησαν από 1.1.1983 έως 31.12.1992 στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του 58ου έτους της ηλικίας τους. Με τον νέο νόμο αυξάνεται από 1.1.2011 ο ανωτέρω απαιτούμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης των ασφαλισμένων των (πρώην) Ειδικών Ταμείων που υπήχθησαν στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης από 1.1.1983 έως 31.12.1992 κατά 1 έτος και μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Επιπλέον, αυξάνεται σταδιακά από 1.1.2012 και το όριο ηλικίας μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού έτους. Από τον συνδυασμό των διατάξεων προκύπτει ότι η θεμελίωση δικαιώματος αυτής της κατηγορίας ασφαλισμένων μέχρι 31.12.2010 υπάρχει εφόσον πληρούνται και το όριο ηλικίας (58ο) και ο χρόνος ασφάλισης (35 έτη).
Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης, Στην περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές μέχρι 31.12.2010, τότε οι ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής υπάγονται στη σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή ισχύει και η δυνατότητα αναγνώρισης των χρόνων.
Παραδείγματα:
1. Ασφαλισμένος στην ΤτΕ (Τράπεζα της Ελλάδος) από 1.1.1984, ηλικίας την 31.12.2010, 53 ετών, θα δικαιωθεί σύνταξης με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Ο συγκεκριμένος στην ηλικία των 60 ετών θα έχει συμπληρώσει 33 έτη (26 μέχρι το 2010 και 7 μέχρι τη συμπλήρωση των 60 ετών) πραγματικής ασφάλισης και θα δικαιούται να αναγνωρίσει μέχρι 7 έτη ασφάλισης σύμφωνα με την παρ.
18 του άρθρου 10 (
προσοχή: εφόσον έχει ήδη εξαγοράσει κάποιο χρόνο από αυτούς που προβλέπονται στην παρ. 18, ο συνολικός χρόνος των 7 ετών μειώνεται αναλόγως).
2. Ασφαλισμένος στην ΤτΕ από 1.1.1984, ηλι κίας την 31.12.2010 53 ετών, ο οποίος έχει αναγνωρίσει και 750 ημέρες ως χρόνο στρατιωτικής υπηρεσίας θα δικαιούται σύνταξη με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Ο συγκεκριμένος στην ηλικία των 60 ετών θα έχει συμπληρώσει 33 έτη πραγματικής ασφάλισης και θα έχει αναγνωρίσει 750 ημέρες στρατιωτικής υπηρεσίας (ήτοι 750: 25=30 μήνες, δηλ. 2 έτη), άρα θα έχει 35 έτη συνολικής πραγματικής ασφάλισης. Από τους αναγνωριζόμενους χρόνους της παρ. 18 του άρθρου 10 δεν θα δικαιούται 7 έτη αναγνώρισης, αλλά 7-2 (αναγνωρισθείσα στρατιωτική υπηρεσία) = 4 έτη.
Εννοείται ότι και στα δύο ανωτέρω παραδείγματα, η αναγνώριση των πλασματικών χρόνων της παρ. 18 είναι προαιρετική.
Β. Για τους ασφαλισμένους των Ειδικών Ταμείων που συμπληρώνουν το 65ο έτος της ηλικίας τους οι άνδρες και το 60ό οι γυναίκες, ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ορίζεται σε 15 έτη ασφάλισης.
Οπως προκύπτει από την ανωτέρω διάταξη, για να υπάρχει θεμελιωμένο δικαίωμα πλήρους σύνταξης μέχρι 31.12.2010, ο/η ασφαλισμένος/η θα πρέπει μέχρι αυτήν την ημερομηνία να πληροί αθροιστικά τόσο τον χρόνο ασφάλισης όσο και την ηλικία. Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 15 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων. Ειδικά για τις γυναίκες ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας, προβλέπεται σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας από το 60ό στο 65ο. Κατά το μεταβατικό διάστημα σταδιακής αύξησης του ορίου ηλικίας, ήτοι κατά τα έτη 2011-2014, οι ασφαλισμένες δικαιούνται σύνταξη στο όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης του προβλεπόμενου, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, ορίου ηλικίας για πλήρη, ήτοι κατά τα έτη 2011-2014.
Παραδείγματα:
1. Ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ από την 1.11.1992 ηλικίας 52 ετών την 31.12.2010 θα δικαιούται πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας, αφού το 60ό έτος της ηλικίας της το συμπληρώνει το 2018, όταν δηλαδή σύμφωνα με τις προβλέψεις της παρ. 15
του άρθρου 10 του ν. 3863/2010 έχει ολοκληρωθεί η μεταβατική περίοδος και απαιτείται πια η συμπλήρωση του 65ου έτους.
Βεβαίως, η ασφαλισμένη αυτή, αφού θεμελιώνει δικαίωμα πλήρους σύνταξης το 2018 έχει δικαίωμα αναγνώρισης το έτος αυτό μέχρι 7 ετών για προσαύξηση της πλήρους σύνταξής της.
Εναλλακτικά, η ίδια ασφαλισμένη, εφόσον αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο ασφάλισης μπορεί να θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης μεταξύ 55ου και 60ού έτους της ηλικίας, ώστε να συμπληρώσει τα απαιτούμενα από άλλη διάταξη 25 έτη ασφάλισης.
2. Ασφαλισμένη στην ΤτΕ από 1.1.1985, ηλικίας 59 ετών την 31/12/2010, έχουσα 15 έτη ασφάλισης θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας της (το 2011), επομένως θα μπορεί να λάβει την πλήρη σύνταξή της το έτος 2012, δηλαδή με τη συμπλήρωση του 61ου έτους της ηλικίας της.
Γ. Οι ασφαλισμένοι από 1.1.1983 έως 31.12.1992 των (πρώην) Ειδικών Ταμείων (ΤΑΠ-ΟΤΕ, ΟΑΠ-ΔΕΗ, ΤΣΠ-ΗΣΑΠ, ΤΣΠ-ΕΤΕ, ΤΣΠ-ΑΤΕ, ΤΣΠ-ΤΕ, ΤΑΠ-ΙΛΤ, ΤΑΠ-ΕΤΒΑ, ΤΣΕΑΠΓΣΟ, ΤΑΠΑΕ-Η «ΕΘΝΙΚΗ») θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 37 ετών υποχρεωτικής ασφάλισης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. Με τον νέο νόμο, η ανωτέρω διάταξη έχει εφαρμογή μέχρι 31.12.2010 και, επομένως, θεωρείται καταργημένη από 1.1.2011,
Δ. Για τους ασφαλισμένους (άνδρες) από 1.1.1983 έως 31.12.1992 καθορίστηκε ότι η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος είναι το 65 έτος με 25 έτη ασφάλισης (μειωμένη στο 60ό έτος), ενώ για τις γυναίκες το 60ό έτος με 25 έτη ασφάλισης (μειωμένη στο 55ο έτος).
Με τον νέο νόμο το όριο ηλικίας των 60 ετών ή μικρότερο αυτού που προβλέπεται από γενικές ή καταστατικές διατάξεις για την πλήρη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος ασφαλισμένων των φορέων κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αυξάνεται κατά 1 έτος κάθε χρόνο από 1.1.2011 και μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας με την επιφύλαξη- μεταξύ άλλων- ειδικών διατάξεων για εργαζόμενους σε ΒΑΕ (βαρέα- ανθυγιεινά επαγγέλματα) Επιπλέον, όπου προβλέπεται χορήγηση μειωμένης σύνταξης σε γυναίκες ασφαλισμένες σε όριο ηλικίας μικρότερο του 60ού, το όριο αυτό αυξάνεται κατά 1 έτος από 1.1.2011 και για κάθε επόμενο έτος μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού.
Παραδείγματα:
1. Ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΕΤΕ από την 1.1.1983 ηλικίας, με 27 έτη ασφάλισης, 59 ετών το 2010, έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης και θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης όταν συμπληρώσει το 60ό έτος, δηλαδή το 2011(άρα μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη στο 60ό της ηλικίας της).
2. Ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ από την 1.1.1985, ηλικίας 55 ετών το 2010, έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης και θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης όταν συμπληρώσει το 60ό έτος, δηλαδή το 2015 (άρα, μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη στο 60ο έτος της ηλικίας της)
3. Ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΑΤΕ από την 1.1.1985 ηλικίας 52 ετών το 2010, δεν έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Θα θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας, δηλαδή το 2013 (άρα, μπορεί να πάρει μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας της- η μείωση σε αυτήν την περίπτωση, αν δηλαδή επιλέξει τη λήψη μειωμένης σύνταξης, θα ανέλθει σε 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση του προβλεπόμενου το έτος 2013 πλήρους ορίου ηλικίας, δηλαδή του 63ου). Πλήρη σύνταξη θα θεμελιώσει όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας που προβλέπεται κατά το έτος συμπλήρωσης του 60ού έτους της ηλικίας (το 2018 συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας της, άρα θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης στο 65ο έτος, εφόσον βέβαια δεν έχει λάβει προηγουμένως μειωμένη σύνταξη).
Τι ισχύει για μητέρες με ανήλικα παιδιά που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση από 1/1/1983 έως 31/12/1992
ΜΕ ΔΕΔΟΜΕΝΟ ότι το ισχύον μέχρι 31/12/2010 όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των ανωτέρω ασφαλισμένων είναι το 50ό για πλήρη σύνταξη, όλες οι ασφαλισμένες στα ανωτέρω Ταμεία, οι οποίες σε κάποια χρονική στιγμή-που μπορεί να ανατρέξει πριν την ημερομηνία έναρξης του ν. 3863/2010 - και πάντως μέχρι 31/12/2010 έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης και κατά τη συμπλήρωση των 25 ετών έχουν/είχαν ανήλικο παιδί, έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω γήρατος στο 50ό έτος της ηλικίας τους.
Για τις ασφαλισμένες-μητέρες ανήλικου παιδιού που συμπληρώνουν τα 25 έτη ασφάλισης από 1.1.2011 και εφεξής προβλέπεται ότι ακολουθούν το όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τον ανωτέρω πίνακα.
Παραδείγματα:
1. Μητέρα ανήλικου παιδιού που το 2012 συμπληρώνει 25 έτη υπηρεσίας στον ΟΤΕ (ασφάλιση ΤΑΠ-ΟΤΕ) και ταυτόχρονα έχει ανήλικο παιδί θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης το 2012 και δικαιούται πλήρους σύνταξης με τη συμπλήρωση του 52ου έτους της ηλικίας ή μειωμένη στο 50ό έτος της ηλικίας της.
2. Μητέρα που το 2008 είχε ανήλικο παιδί και ταυτόχρονα είχε συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης στο 50ό έτος της ηλικίας της.
Οι διατάξεις της παρ. αυτής εφαρμόζονται και στους χήρους πατέρες ανηλίκων παιδιών.
Για τους χήρους πατέρες αναπήρων παιδιών έχουν εφαρμογή οι αντίστοιχες διατάξεις που ισχύουν για τις μητέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών.
Επισημαίνεται, επιπροσθέτως ότι προβλέπεται ρητά ότι οι διατάξεις που ισγύουν για τις ασφαλισμένες του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ μητέρες ανηλίκων τέκνων εφαρμόζονται και στις αντίστοιχες ασφαλισμένες των λοιπών φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου μας, όπου από τις κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας τους προβλέπεται η συνταξιοδότηση γυναικών με ανήλικα παιδιά.
Κατά συνέπεια, η διάταξη της νομοθεσίας του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ, βάσει της οποίας μητέρες ανηλίκων ασφαλισμένες μέχρι 31-12-1992 που έχουν πραγματοποιήσει 5.500 ημέρες ασφάλισης δικαιούνται με την συμπλήρωση του 55ου έτους ηλικίας τους πλήρη σύνταξη και με την συμπλήρωση του 50ού μειωμένη κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από το απαιτούμενο πλήρες όριο, εφαρμόζεται και στην περίπτωση των ασφαλισμένων μητέρων των (πρώην) Ειδικών Ταμείων, όπου από τις κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας τους προβλέπεται η συνταξιοδότηση γυναικών με ανήλικα παιδιά. Τα προαναφερόμενα όρια ηλικίας (55ο και 50ό), ανακαθορίζονται από 1-1-2011 μέχρι να ανέλθουν το 2013 στο 65 για πλήρη και στο 60 για μειωμένη. Άλλωστε, σύμφωνα με τις οδηγίες που εκδόθηκαν μετά τον ν. 3863/2010, διευκρινίσθηκε ότι δικαίωμα συνταξιοδότησης με βάση τα σημερινά όρια ηλικίας, 55ο για πλήρη και 50ό για μειωμένη θεμελιώνουν οι μητέρες, οι οποίες σε κάποια χρονική στιγμή- που μπορεί να ανατρέξει και πριν την έναρξη ισχύος του ν. 3863/2010 συμπλήρωσαν ή θα συμπληρώσουν μέχρι την 31-12-2010 τις 5.500
ημέρες ασφάλισης, υπό την προϋπόθεση ότι κατά την συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης έχουν και ανήλικο παιδί. Η εν λόγω κατηγορία κατοχυρώνει το δικαίωμα συνταξιοδότησης με τα ανωτέρω όρια ηλικίας οποτεδήποτε και αν ασκηθεί η αίτηση συνταξιοδότησης, χωρίς να εξετάζεται αν κατά την συμπλήρωση των ορίων αυτών θα συντρέχει ή όχι η ανηλικότητα του παιδιού. Σημειώνεται ότι με τις ίδιες, ως άνω προϋποθέσεις συνταξιοδοτούνται και οι χήροι πατέρες ανηλίκων.
Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με την πραγματοποίηση 5.500 ημερών ασφάλισης δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων αλλά πρόκειται για συνταξιοδοτική προϋπόθεση που αφορά τις ασφαλισμένες μητέρες στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και εφαρμόζεται κατ΄ επέκταση και στις αντίστοιχες ασφαλισμένες των λοιπών φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου μας, όπου από τις κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας τους προβλέπεται η συνταξιοδότηση γυναικών με ανήλικα παιδιά.
Παράδειγμα:
Μητέρα ανήλικου παιδιού- ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΔΕΗ που το 2010 συμπληρώνει 21 έτη υπηρεσίας και ταυτόχρονα έχει ανήλικο παιδί έχει θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης (σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 1759/1988, της παρ. 3δ του άρθρου 27 του ν. 1902/1990 και το προτελευταίο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 144 του ν. 3655/2008).
